Aanleiding en Oorzaak
"Op 28 juni 1914 werd in Serajevo, de hoofdstad van Bosnië, de aartshertog Franz-Ferdinand vermoord. Hij was de neef van de keizer van Oostenrijk-Hongarije en diens troonsopvolger. Bosnië werd als gebied opgeëist door Servische nationalisten. Zij organiseerden de aanslag. Franz-Ferdinand werd doodgeschoten met een pistool door een student: Gravilo Princip."
Bovenstaand voorval was de aanleiding tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog op 28 juli 1914. (Bron)
Tijdens de geschiedenislessen in mijn middelbare schooltijd leerde ik aan de hand van deze gebeurtenis het verschil tussen aanleiding en oorzaak. Het vermoorden van Franz-Ferdinand was de aanleiding tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. De oorzaken lagen dieper.
De Deense schrijver Kåre Bluitgen heeft lange tijd tevergeefs gezocht naar een illustrator voor zijn kinderboek over de profeet Mohammed. Niemand wilde daar zijn vingers aan branden. Hierop verzocht de krant Jyllands-Posten veertig tekenaars een cartoon over Mohammed te maken. Twaalf van hun gaven gehoor aan het verzoek en het resultaat werd in september 2005 gepubliceerd. De befaamde spotprenten.
Inmiddels zijn Deense ambassades in brand gestoken, is een priester vermoord en trokken woedende moslims in Libanon de christelijke wijken in waar zij auto's verbrandden. Denemarken en Noorwegen hebben hun burgers die zich in het Midden-Oosten bevinden opgeroepen zich uit de voeten te maken.
In Nederland gaat de discussie vooral over de Vrijheid van Meningsuiting. Kan het nu wel of kan het nu niet, die spotprenten. Bedenk dat deze spotprenten slechts een aanleiding zijn, evenals in 1914 de moord op Franz-Ferdinand. Of de twee jongeren die eind oktober 2005 door elektrocutie om het leven kwamen toen zij in Parijs voor de politie vluchtten en zich in een transformatorhuisje van de EDF verstopten. Dat laatste voorbeeld is actueler en adequater. Immers, ook hier ging het vooral om moslims.
De oorzaken voor de geweldsuitbarsting zijn belangrijker dan de aanleiding. Aan een dergelijke massale agressie moet een enorme frustratie ten grondslag liggen. Ik kan mij derhalve wel vinden in de wijze waarop Jan Marijnissen dit verwoordt:
"Er broeit wat in de Arabische en Islamitische wereld. Er is veel frustratie over het gebrek aan democratie en economische vooruitgang. Bovendien, en misschien nog het ergste van alles, er is heel weinig hoop op verbetering. De Amerikanen en Engelsen hebben met hun optreden van de laatste tien jaar veel haat gezaaid. De voedingsbodem voor extremisme bestaat uit de genoemde frustratie en de weerzin tegen de ‘Westerse arrogantie en dubbelhartigheid’." (Bron)
Als dit de werkelijke oorzaak is moge duidelijk zijn dat het (willen) vinden van een oplossing heel wat gecompliceerder is dan het uitgummen van de aanleiding.
Comments
"Zij" willen wat "wij" hebben, economische groei en vrijheden, en "wij" willen wat "zij" hebben, olie.
En "wij" zijn aan de winnende hand.
Posted by: Cerito | February 7, 2006 11:44 AM
het maakt mij bang...
Posted by: paola | February 7, 2006 12:16 PM
Mensen zijn groepsdieren.
Kijk maar eens naar de voetbalrellen.
Daar deden ze ook abnormale dingen.
Zonder echte aanleiding.
Misschien moeten ze voetbal maar verbieden, en misschien geloof ook wel.
Posted by: Renesmurf | February 7, 2006 12:20 PM
@Cerito: Dan moeten "zij" opschieten, voor "zij" het weten hebben "wij" (en de Chinezen) alle olie opgemaakt en dan hebben "zij" niets meer.
Die overwinning zou overigens heel goed in een Phyrrus-overwinning kunnen uitmonden.
@Paola: Vroeger hadden we de Russen en het IJzeren Gordijn, nu lijkt een soort van godsdientoorlog de grootste bedreiging. Vrolijk worden we er allemaal niet van...
@Renesmurf: Het is niet het voetbal en ook niet het geloof dat nu voor het geweld zorgt, tenminste niet direct. De oorzaken liggen dieper en zijn altijd gebaseerd op frustratie. Verbieden helpt daar niet tegen, dan zoekt het een andere uitweg.
Posted by: CasaSpider | February 7, 2006 1:10 PM
Inderdaad eng om te zien de huidige reacties, dat gaat niet om die prent ..... die was er gewoon op het juiste moment .... ze vonden de stok om mee te slaan
Posted by: Henk | February 7, 2006 1:21 PM
inderdaad! ik denk dan ook altijd aan de moord op frans ferdinand, toevallig. en ik vind het ook eng, want ik heb zo het vermoeden dat degene die gefrustreerd zijn niet voor rede vatbaar zijn.
Posted by: pascale | February 7, 2006 2:41 PM
heb je het ad al gelezen? een opzetje...
Posted by: beeobee | February 7, 2006 2:54 PM
het is heel gecompliceerd. Eind zestiger jaren was er in Nederland de cabaret groep Hadjememaar (? ik ben de juiste naam kwijt). Er is toen eens iets over Jezus en het Onze Vader gezegd, kwetsend voor die tijd. En de reacties waren er ook naar. Er zal voorlopig niet veel veranderen. CasasPa
Posted by: CasasPa | February 7, 2006 3:47 PM
@Henk: Zo is het, de lont zit in het kruitvat. Waar is het water als je het nodig hebt?
@Pascale: Ook Dijkepa zeker... ;-) Gefrustreerd, niet voor rede vatbaar en daardoor gemakkelijk te gebruiken/op te hitsen. En dan te bedenken dat een Deense Imam het vuurtje heeft opgestookt met zelfverzamelde cartoons...
@Beeobee: Neen, heb net wel even in de online-versie gekeken, maar niets gevonden. Wel verbaast het mij dat er alleen over de spotprenten wordt gepraat en niet naar de diepere oorzaken wordt gekeken. Is dat ook de teneur van het aritkel in het AD waarop je doelt?
@CasasPa: Ik meen dat zelfs Mies Bouwman nog bij die rel betrokken was. Probleem is nu alleen dat zaken werelwijd erg snel kunnen escaleren. Mede dankzij het internet.
Posted by: CasaSpider | February 7, 2006 3:56 PM
@ CasaPa: Hadimassa
Posted by: Henk | February 7, 2006 4:34 PM
http://www.ad.nl/buitenland/article140348.ece
ik doe het zo maar even...
Posted by: beeobee | February 7, 2006 4:54 PM
We moeten als wessies ook niet het te kleine lontje willen aansteken.
Posted by: Brillie | February 7, 2006 5:15 PM
@Henk: Hadimassa ja... zelf mocht ik dat nooit zien wegens blote borsten gevaar.
@Beeobee: Thanx! Heb het gelezen, er is inderdaad 1 reactie die spreekt over aanleiding in plaats van oorzaak. Die persoon heeft er kijk op!
@Brillie: Het is nooit slim om een lontje aan te steken als je zelf geraakt kunt worden...
Posted by: CasaSpider | February 8, 2006 7:38 AM
Gelukkig zijn er 'daar' ook nog veel mensen die wel redelijk zijn en die willen communiceren in plaats van vechten.
http://www.sorrynorwaydenmark.com/
Posted by: Ricky | February 8, 2006 9:18 AM
@casa: Yep, dijkepa! grappig
Posted by: pascale | February 8, 2006 2:32 PM
Goed geschreven. Heldere analyse. Complimenten!
Posted by: Niek | February 9, 2006 6:22 AM
@Ricky: Dat is inderdaad belangrijk om te vermelden. Sommigen denken dat 'daar' alleen maar fanatici wonen. Mijn stelling is dat fanatici gelijkelijk over de aarde zijn verspreid...
@Pascale: Ook erg eigenlijk, dat je als geschiedenisleraar altijd en elke keerhetzelfde moet vertellen...
@Niek: Dank je!
Posted by: CasaSpider | February 9, 2006 8:16 AM