Pulushi
Niet zo lang geleden was ik kwaad op iemand die ik niet ken. Toen ik Luchiano van school ophaalde, stond hij te huilen. Een jongetje uit klas 5 had zand in zijn haar gegooid. Mijn eerste impuls was dat ettertje achter mijn uitlaat vast te binden en driemaal rond de school te rijden. Gelukkig konden we het ventje niet vinden.
Vandaag vertelde Luchiano me dat de pestkop uit klas 5 een broertje heeft in klas 1C. Luchiano zit zelf in 1B, maar in de pauze spelen de kinderen samen. Het broertje uit klas 1C had iets tegen Luchiano gezegd. 'Papa, weet jij wat pulushi betekent?'. Ik dacht heel diep na, maar had geen flauw idee. 'Nee, ik zou het niet weten, wie zei dat en waarom?', antwoordde ik. Wellicht zou de betekenis duidelijk worden uit de context.
'Dat jongetje dat zand in mijn haar heeft gegooid heeft een broertje in klas 1C en die zei het tegen mij. Ik denk dat het halve gare betekent', aldus Luchiano. Ik raadde hem aan om het de volgende dag aan de juffrouw te vragen.
Zelf besloot ik mijn collega's G en C te raadplegen. Het leuke van Papiamentu is dat veel woorden een soort gevoel in zich hebben, dat niet zo 1, 2, 3 in het Nederlands te vertalen is. Op het moment dat ik vroeg wat pulushi betekende, gingen ze er allebei nadenkend bijstaan, steeds maar pulushi mompelend.
Na een tijdje werd langzaam duidelijk wat het was, het hoort meer bij oudere mensen. Tegen jongere mensen kan men wel zeggen dat ze al aardig op weg zijn om pulushi te worden. Het Nederlandse woord dat er uiteindelijk het dichtste bij in de buurt komt is zaniken, of zanikerd als zelfstandig naamwoord.
Voor de zekerheid vroeg ik het ook nog aan collega A. Ook deze moest even nadenken. Woorden als betweter en altijd het laatste woord hebben kwamen naar boven. A dacht nog even na en riep toen uit: 'Thuis heb je dat vaak! Met je vrouw of je vriendin, die hebben altijd wat te mekkeren!'.
In Amaro's prachtige Papiamentu-Translator bestaat het woord (nog) niet. Amaro kennende is dit gemis snel opgelost...
Comments
Volgens mij heeft "pulushi" ook met jaloezie te maken. Mensen gebruiken het samen met "envidia". "Hasi kos di pulushi" is de vorm waarin dit woord vaak gebruikt wordt.
Posted by: Stacy | September 24, 2003 6:13 AM
Pulushi zegt me niets. Kwaad zijn op mensen die ik niet ken ook niet echt..... ;-)
Pulushi, blijkbaar!
Posted by: Erwin | September 24, 2003 7:51 AM
Ik zal dat van die jalouzie zo even navragen, Stacy. Jalouzie is natuurlijk sowieso een onderwerp waar 'zaniken' bijhoort.
@Erwin: Maar JIJ was toch niet die oude man... ;-)
Posted by: CasaSpider | September 24, 2003 7:58 AM
Masha bon!
Posted by: Ruben | September 24, 2003 12:52 PM
Pulushi, betekent letterlijk, als een oude mopperkont, mopperen de hele dag door.
Vooral ouderen zijn daar heel goed in.
Er is ook nog een ander woord dat hetzelfde betekend, maar dit is zogoed als uitgestorven, chinč. Chinč is een versterkende vorm van pulushi. Iemand die 'chinč' kan een ander letterlijk gek in de kop maken!
Posted by: Chinč | September 29, 2003 4:02 AM
De woorden Pulushi en Kudishi, hebben niets met elkaar te maken. Deze twee woorden lijken wel op elkaar, maar vergis je niet!
Kudishi, betekent, jaloers zijn.
Pulushi, betekent, een oude mopperkont.
Chinč, betekent, je bent vele malen erger dan een mopperkont.
Posted by: chinč | September 29, 2003 4:15 AM
Hoi Casa,
Ik was afgelopen dagen in Parijs ... si si con mi seņorita querida ... en ben pas net terug. Volgens mij betekent pulushi iets van vitterig ... maar ja ... wat is vitterig in het engels? Wordt aan gewerkt.....
Posted by: Amaro | September 29, 2003 5:45 PM
Chinč, betekent, je bent vele malen erger dan een oude mopperkont. Iemand die chinč, de hele dag, kan mensen onbewust zover krijgen, dat deze mensen gaan overwegen om een eind aan hun leven te maken. (Zware emotionele mishandeling)
Een oude mopperkont, is een pulushi-mens.
Iemand die chinč, moppert zoveel op een ander dat de ander er knettergek ervan wordt, en doordraait.
Chinč, is een werkwoord.
Pulushi, is een zelfstandignaamwoord.
Pulushā, is een werkwoord.
Posted by: chinč | September 30, 2003 5:05 AM
Je punt is duidelijk Chinč, ik ben al bijna knettergek... :-)
Betekent Chinč eigenlijk niet gewoon Chinees?
@Amaro: Que romantico! Zo te horen heb je een goede tijd in Parijs gehad. Maar nu snel aan het werk! Vandaag nog kom ik je translator testen... ;-)
Posted by: CasaSpider | September 30, 2003 8:31 AM
Nee O nee, Chinees betekend ook Chinees.
Maar met de uitspraak wel op z'n papiaments dus "tjienis"=chinees. Dus tjien-is.:-)
Posted by: Chinč | October 2, 2003 7:33 AM